Tu kiedyś był cmentarz…

Ponad dwa lata temu przystąpiono do prac nad kolejną inwestycją Szkoły Policji w Pile - budową nowych obiektów sportowych. Podczas przygotowań uzyskano odpowiednie zgody Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu, ale wkrótce okazało się, że część planowanych inwestycji umiejscowiona będzie w pobliżu byłego, zlikwidowanego w czasie okupacji, cmentarza żydowskiego. Teren, na którym miały być przeprowadzone inwestycje, należy do Skarbu Państwa i jest w trwałym zarządzie Szkoły Policji w Pile. Do 2013 roku znajdowały się w tym miejscu wybudowane w latach 70. i 80. poprzedniego wieku obiekty: stalowa wiata, betonowe nawierzchnie oraz boisko do koszykówki. Przed laty stacjonowały tam między innymi pojazdy milicyjne, będące w dyspozycji Szkoły. Teren ten był więc wcześniej zagospodarowany, jednak nie było żadnych widocznych śladów, mogących świadczyć o tym, że znajdował się tam kiedykolwiek cmentarz.

Po wnikliwych analizach i konsultacjach z Komitetem Ochrony Cmentarzy Żydowskich w Europie oraz porozumieniu się z Komisją Rabiniczną do spraw Cmentarzy w Warszawie, pilska Szkoła Policji otrzymała zgodę na przeprowadzenie prac. Dzięki temu w maju ubiegłego roku dokonano otwarcia obiektów sportowych. Efektem nawiązanej współpracy była także idea postawienia pomnika upamiętniającego XVII-wieczny cmentarz żydowski. W ten sposób ocalono pamięć o dawnych żydowskich mieszkańcach Piły, którzy stanowili o wielokulturowości i tożsamości miasta.

Na terenie Szkoły, od strony ulicy Konopnickiej, stanął pomnik, który zaprojektował profesor Janusz Marciniak z Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Granitowy pomnik ma kształt gwiazdy Dawida. Na monumencie znajduje się między innymi napis eksponujący religijny i historyczny charakter pomnika oraz przesłanie – „Jak pamiętamy, tak będziemy pamiętani”.

Uroczyste odsłonięcie pomnika odbyło się we wtorek, 2 czerwca. Uroczystość rozpoczęła się w auli Szkoły Policji wykładem okolicznościowym „Wyspa pamięci” wygłoszonym przez prof. Marysię Galbraith z Uniwersytetu w Alabamie. Następnie uczestnicy przeszli w okolice pomnika, gdzie odbyła się uroczysta zbiórka, połączona z przemówieniami gości, odsłonięciem monumentu, a także odmówieniem Kadiszu.

Wśród gości obecny był Michael Schudrich - Naczelny Rabin Polski, licznie przybyli również przedstawiciele innych wyznań. Nie zabrakło kadry i pracowników Szkoły Policji, a także uczniów z całego kraju, którzy uczestniczyli w odbywającym się w tym czasie VII Ogólnopolskim Turnieju Klas Policyjnych. Władze powiatu pilskiego reprezentowali Stefan Piechocki – wicestarosta oraz Eligiusz Komarowski – etatowy członek zarządu.

Anna Fons – Szkoła Policji w Pile