130-lecie Wyrzyskiej Kolejki Powiatowej w Białośliwiu

Od czwartku 19 czerwca do niedzieli 22 czerwca trwały obchody jubileuszu 130-lecia Wyrzyskiej Kolejki Powiatowej w Białośliwiu. Kulminacja miała miejsce w sobotę, kiedy odbyła się parada lokomotyw oraz pojazdów szynowych o rozstawie kół 600 mm.

Obchody jak przystało na tak ważny obiekt zabytkowy i turystyczny w powiecie pilskim były huczne i wyjątkowe. Organizatorzy Powiat Pilski, Towarzystwo Wyrzyska Kolejka Powiatowa w Białośliwiu oraz Gmina Białośliwie dołożyły wszelkich starań, aby nie zabrakło atrakcji. Powiat Pilski wcześniej uprzątnął również teren stacji, w ramach rewitalizacji tego miejsca.

Po raz pierwszy na zlocie kolejek pojawiło się aż 5 lokomotyw parowych, 2 z Czech, 2 z Niemiec i nasza rodzima – LOWA, kilka lat temu została odrestaurowana i obecnie znajduje  się na stanie kolejki wąskotorowej w Białośliwiu, o którą na co dzień dba Towarzystwo Wyrzyska Kolejka Powiatowa. Modelarze przygotowali również piękną kolejową makietę.  

Z okazji obchodów kolejka woziła mieszkańców i turystów przez cztery dni do Kocika Młyna,  w sobotę także do Pobórki Wielkiej. Dodatkowo w Boże Ciało odbyły się przejazdy specjalne: „Parowozem do gorzelni” na trasie Białośliwie-Nieżychowo (z parowozem Lowa) oraz „Rumunem w las” (z lokomotywą spalinową „Rubinkiem”) do Kocika Młyna

Tego dnia na stacji w Białośliwiu były największe tłumy, wszyscy podziwiali parowozy oraz małe pojazdy szynowe – ręcznie prowadzone drezyny. Panowała świąteczna atmosfera.

- Jubileusz 130-lecia kolejki to nie tylko okrągła rocznica, ale przede wszystkim świadectwo bogatej historii i ogromnego potencjału, jaki drzemie w tym niezwykłym miejscu. To również  najlepsza okazja, aby poznać historię kolejki, a także zobaczyć na własne oczy jej potencjał. Jako Zarząd Powiatu jesteśmy dumni z tego, że kolejka jest naszym wspólnym dziedzictwem i robimy wszystko, co w naszej mocy, aby pozyskać niezbędne środki na rewitalizację obiektów stacji w Białośliwiu – powiedział Rafał Zdzierela, starosta pilski.

Podziękował również Towarzystwu Wyrzyska Kolejka Powiatowa oraz wójtowi Gminy Białośliwie za zaangażowanie w przygotowanie obchodów i codzienną dbałość o mienie kolejki.

- Chciałbym podziękować władzom gminy Białośliwie za wsparcie, z wójtem Dawidem Taterą na czele oraz w sposób szczególny dziękuję członkom Towarzystwa Wyrzyska Kolejka Powiatowa w Białośliwiu z prezesem Jerzym Borzychem. To są niezwykli ludzie, pasjonaci, którzy całe serce oddają tej kolejce. Bez ich zaangażowania nie byłyby możliwe dzisiejsze wydarzenie. Bez nich ta kolejka by nie istniała. Dziś to również Wasze święto! Dziękuję Wam wszystkim – mówił starosta podczas jubileuszu.

Zasługi Towarzystwa docenił także senator Adam Szejnfeld, który prezesowi Jerzemu Borzychowi wręczył „Wielki Medal Senatu Rzeczypospolitej Polskiej”, honorujący m.in. organizacje, instytucje i podmioty szczególne zasłużone dla Polski.

Ponadto Jacek Bogusławski, członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego, uhonorował Towarzystwo odznaką „Za zasługi dla Województwa Wielkopolskiego”.

_________

Historia Wyrzyskiej Kolejki Powiatowej rozpoczyna się w 1894 roku, kiedy to z inicjatywy lokalnych właścicieli ziemskich i przy poparciu władz powiatu wyrzyskiego rozpoczęła się budowa infrastruktury kolejowej.

Zostali oni zainspirowani podczas Światowej Wystawy Techniki w Paryżu w 1889 roku. Historyczną datą dla kolejki jest natomiast dzień 5.02.1895 roku, kiedy to uruchomiono pierwsze przewozy towarowe z Białośliwia przez Kocik Młyn, Pobórkę do Łobżenicy.

Zapotrzebowanie na usługi przewozowe były bardzo duże. W 1911 roku przewóz osób wyniósł 113 tys. osób, a wielkość przewozu towarów oszacowano na ok. 190 tys. ton.

W kolejnych latach wyrzyska kolejka przechodziła przeróżne metamorfozy, okresy stagnacji i rozkwitu.

Okresem świetności kolejki były lata 40. i 50. XX wieku, jednak już dekadę później kolejka zaczęła zamierać, aby ostatecznie 1 stycznia 1994 roku zaniechać całkowicie przewozów.

Dzięki pasjonatom i miłośnikom kolei i wysiłkowi wielu ludzi dziś wyrzyska kolejka znów budzi się do życia. W 2000 roku powstało Towarzystwo Wyrzyskiej Kolejki Powiatowej, którego celem jest uratowanie i zagospodarowanie istniejącego majątku   współudziale władz powiatu.

W 2002 roku przywrócono sezonowe i okazjonalne jazdy pociągów turystycznych. W 2008 roku zaplecze kolejki wąskotorowej w Białośliwiu wpisano do rejestru zabytków, a od kilku lat rękoma wolontariuszy prowadzona jest odbudowa istniejących szlaków i taboru.